عمادالدین نسیمی محتویات معرفی[ویرایش] تحصیلات[ویرایش] سیر و سفر[ویرایش] درگذشت[ویرایش] محل تولد[ویرایش] مزار نسیمی[ویرایش] سبک شعر[ویرایش] پانویس[ویرایش] منابع[ویرایش] منوی ناوبریمشاهده فرمائید[[معجم الأعلام المورد|فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد]]"Nesīmī, Seyyid ʿImād al-Dīn""Seyid Imadeddin Nesimi"میرفطروس، علی. عمادالدین نسیمی، شاعر و متفکر حروفیبزرگداشت عمادالدین نسیمی بدون حضور ایرانوووWorldCat Identities45732466n851130650000 0001 2130 7771120895595148258514w6d79j57
کتیبه‌های فارسی باستانسنگ‌نبشته بیستونسنگ‌نبشته گنج‌نامهنقش رستمسنگ‌نبشته خشایارشا در ترکیهزندپازندیسن‌هاویسپردوندیدادهیربدستان و نیرنگستانیشت‌هاگاهاندین‌کردبندهشن هندیبندهشن بزرگگزیده‌های زادسْپَرَمنامه‌های منوچهردادِستان دینیگروایت‌های پهلوینامه تنسرشکند گمانیک ویچارپس دانشن کامگگُجَستَک اَبالیشزبور پهلویارداویراف‌نامهویرازگانزند وهمن یسنجاماسب‌نامهیادگار جاماسبیمنظومه بهرام ورجاوندشایست نشایستروایت امید اشوهشتانروایات آذرفرنبغ فرخزادانروایات فرنبغ سروشپرسشنیهامادگان هزار دادستانمینوی خرددانای مینوی خردیادگار بزرگ‌مهراندرزنامه آذرپاد مهراسپنداناندرز اوشنَر دانااندرز دانایان به مزدیسناناندرز خسرو قباداناندرز پوریوتکیشاناندرز دستوران به بهدیناناندرز بهزاد فرخ‌پیروزپنج خیم روحانیانداروی خرسندیخویشکاری ریدگاناندرز کنم به شما کودکانسودگر نسکانجیل زندهشاپورگانگنجینه زندگانرازانغول‌هانامه‌هازبور مانیکارنامه اردشیر بابکانیادگار زریرانخسرو و ریدگگزارش شطرنج شهرستان‌های ایرانشهرشگفتی و برجستگی سیستانماتیکان یوشت فریانماه فروردین روز خردادسورسخنفرهنگ پهلویفرهنگ اویم ایوکآیین‌نامه‌نویسیخودای‌نامگکتاب کاروندسنگ‌نوشته‌های دولتی در دوران ساسانیکعبه زرتشتسفال‌نوشته‌هاپوست‌نوشته‌هافلزنوشته‌هامهرهاسکه‌نوشته‌هادرخت آسوریخیم و خرد فرخ‌مردخردحنظله بادغیسیراتبه نیشابوریرودکیابن رومیابوحفص سغدیشهید بلخیمحمد پسر مخلد سگزیمحمد پسر وصیف سجزیمسعودی مروزیفیروز مشرقیبسام کردابوسلیک گرگانیآغاجی بخاراییابوسعید ابوالخیرابوالفتح بستیابوالفرج سگزیابوطاهر خسروانیرونقی بخاراییسپهری بخاراییبدیع بلخیبشار مرغزیابوالمؤید بلخیبُندار رازیبهرامی سرخسیبوالمثل بخاراییابواسحاق جویباریخبازی نیشابوریخجسته سرخسیخسروی سرخسیدقیقیرابعه بلخیابوالعباس ربنجنیابوشکور بلخیرودکیابوحفص سغدیشاکر جلابشهید بلخیعماره مروزیعنصری بلخیفردوسیمحمد عبده کاتبحکاک مرغزیمسعودی مروزیابوطیب مصعبیمعروفی بلخیابوزراعه معمریمعنوی بخارائیمنتصر سامانیمنجیک ترمذیمنطقی رازینصر بن منصورابوشعیب هرویطاهر چغانیکسایی مروزیعبدالله روزبه النکتییوسف عروضیابوالقاسم بشریاسینابوسعید ابوالخیرفخرالدین اسعد گرگانیخواجه عبدالله انصاریباباطاهرخیامدانشی طوسیمسعود سعد سلمانسناییاسدی طوسیعسجدیعنصری بلخیعیوقیکافرک غزنویغضائری رازیابوالفرج رونیفرخی سیستانیقطران تبریزیلبیبیمنوچهری دامغانیناصرخسروازرقی هرویعبدالله روزبه النکتیایرانشان بن ابی‌الخیرعثمان مختاریاثیر اخسیکتیادیب صابرمحمد معزیانوریعمعق بخاریخاقانیخیامابوالفرج رونیسراج قمریمسعود سعد سلمانسموری سجزیسناییسوزنی سمرقندیجمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانیقاضی هجیم آملیعبدالواسع جبلیعلی بن احمد سیفیظهیرالدین فاریابیاشرف غزنویفلکی شروانیقوامی رازیمهستی گنجویمولانا شاهین شیرازیعطار نیشابوریرشیدالدین وطواطنظامی گنجویبهاءالدین ولدعبدالقادر گیلانیعلی بن‌حامد کوفیعثمان مروندیابوالعلاء گنجه‌ایایرانشاه بن ابی‌الخیررشیدی سمرقندیشمس طبسیبدر جاجرمیکمال‌الدین اسماعیلافضل‌الدین کاشانیامیرخسرو دهلویاوحدالدین کرمانیمولویهمام تبریزیپوربهای جامیبهرام پژدوزرتشت بهرام پژدوسراج قمریسراج‌الدین سگزیسعدیسعدالدین نزاری قهستانیشمس قیس رازیشیخ محمود شبستریفخرالدین عراقیسیف فرغانیابن یمینعمید لویکیاوحدی مراغه‌ایمجد همگرمولانا ناصریعطار نیشابوریبوعلی قلندرکیکاووس رازینظامی گنجویسلطان ولدعلی بن‌حامد کوفیعثمان مروندیملک‌تاج‌الدین دهلویشهاب‌الدین بدایونیامیرحسن دهلویخواجه عبیدالدینحسن محمود کاتبشاهین شیرازیابواسحاق اطعمهفضل‌الله نعیمیامیرخسرو دهلویقاسم انوارمغربی تبریزیهمام تبریزیحافظحیدر شیرازیبرندق خجندیکمال خجندیرستم خوریانیشرف‌الدین رامیعبید زاکانیسلمان ساوجیامیر شاهیشیخ محمود شبستریسیف فرغانیابن یمینبدر چاچیابوعلی قلندرخواجوی کرمانیعماد فقیه کرمانیاوحدی مراغه‌ایعمادالدین نسیمینعمت‌الله ولیامیرحسن دهلویجهان‌ملک خاتونحمدالله مستوفیجام جونهحماد جمالیزین‌الدین واصفی هراتیلطف‌الله نیشابوریمیر سید علی همدانیعطار شیرازیابوالحسن علی‌الاعلیجلال طبیب شیرازیآذری طوسیمحمد محمد آملیابن حسامابواسحاق اطعمهقاسم انوارعصمت بخاریفخرالدین بخاریکمال‌الدین بناییمغربی تبریزیجامیهلالی جغتائیبرندق خجندیهاتفی خرجردیرستم خوریانیرضای سبزواریبساطی سمرقندیسکندر لودیامیر شاهیاهلی شیرازیبابا فغانی شیرازیعطار تونیعلی‌شیر نواییمحمد کاتبیمسیحی فوشنجیمکتبی شیرازیمحمد فضولینظام‌الدین محمود قاریمهری هرویکاتبی ترشیزینعمت‌الله ولیحسن‌شاه هرویاسیری لاهیجیقبولی هرویآصفی هروی هراتیزین‌الدین واصفی هراتیعبدالرحمن مشفقی بخاراییمهری هراتیلطف‌الله نیشابوریاهلی ترشیزیشهیدی قمیملا محمد نامیخیالی بخاریقاسم کاهینظام قاریشفائی اصفهانیوحشی بافقیکمال‌الدین بناییظهوری ترشیزیهلالی جغتائیهاتفی خرجردیفیضی دکنیجمالی دهلویعرفی شیرازیعلی‌شیر نواییمحتشم کاشانیمولانا همتی انگورانیاهلی شیرازیمکتبی شیرازیمیر رضی آرتیمانینظیری نیشابوریمحمد فضولیسحابی استرآبادیشانی تکلوبابا فغانی شیرازیآصفی هروی هراتیحیدر کلوچه‌پز هراتیسقای بخاراییمطربی سمرقندیدوستی بدخشیسیدای نسفیفطرت زردوز سمرقندیظهوری دکنیلسانی شیرازیشرف‌جهان قزوینیلحاف‌دوز همدانیفهمی استرآبادیاهلی ترشیزیشهیدی قمیشریف تبریزیصبوری تبریزینوعی خبوشانیثنایی مشهدیضمیری اصفهانیمسیح کاشیشکیبی اصفهانیملک قمیکفری تربتیانیسی شاملوشاه‌طاهر دکنی انجدانینصیبی گیلانیذهنی کشمیریسرخوش کشمیریولی دشت بیاضیغزالی مشهدیمیر رضی آرتیمانیطالب آملیشفائی اصفهانیشوکت بخاریظهوری ترشیزیسلیم تهرانیفیضی دکنیقاسم دیوانه مشهدیابوالفتح سگزیاحولی سیستانیاسیر شهرستانیمحمدسعید اشرف مازندرانیسلطان باهوملاشاه بدخشیجهان‌آرا بیگمحمزه غافل سیستانیزلالی خوانساریزیب‌النسابیدلسرمد کاشانیکلیم کاشانیندیم کشمیریشاپور تهرانیصائب تبریزیصوفی مازندرانیصیدی طهرانیباذل مشهدیقدسی مشهدینظیری نیشابوریمولانا همتی انگورانیمحسن فیض کاشانیسحابی استرآبادیفیاض لاهیجیشانی تکلومنیر لاهوریمجذوب تبریزیطرزی افشارکرام بخاراییسیدای نسفیحسین شهرت شیرازیعاقل خان رازی خوافیمطربی سمرقندینخلی بخاراییناظم هراتیسرافراز سمرقندیقانع نسفیفصیحی هروینجیب کاشانیرجبعلی واحد تبریزیناصر علی سرهندیمحسن فانیظفرخان احسنرضی دانش مشهدیسعیدا نقشبندی یزدیفوقی یزدیسنجر کاشانیصفی چرکسسالک قزوینیمحمد واعظ قزوینیغنی کشمیریرفیع مشهدیطغرای مشهدیوحید قزوینیذوقی اردستانیالهی اسدآبادیوحدت کاشانیمحمدسعید اشرف مازندرانیهاتف اصفهانیآزاد بلگرامیآذر بیگدلیعبدالرزاق دنبلیعبدالقادر بیدلفقیر دهلویوصال شیرازیفتحعلی‌خان صبای کاشانیحزین لاهیجیباذل مشهدیقصاب کاشانیصباحی بیدگلیمشتاق اصفهانیطبیب اصفهانیغنیمت پنجابیحشمت بدخشانیکرام بخاراییسپندی سمرقندیطغرل احراریحسین شهرت شیرازیعاقل خان رازی خوافیاملای بخاراییغیاثی بدخشینقیب‌خان طغرل احراریشمس‌الدین شاهینواله داغستانیظفرخان جوهریصادق منشی بخاراییمخلص کاشانیمحسن تأثیر تبریزینجیب کاشانیواله اصفهانیمحیط قمینجات اصفهانیعالی شیرازیشیوکرام تقویقانع تتویآفرین لاهوریواقف لاهوریمحمداسماعیل دارااکسیر اصفهانیحیرت لاهوریخالص اصفهانیصفای اصفهانینشاط اصفهانیفروغی بسطامییغمای جندقیفایز دشتیغالب دهلویفقیر شیرازیقاآنی شیرازیوصال شیرازیوقار شیرازیمحمودخان صباطاهره قرةالعینفتحعلی‌خان صبای کاشانینادرهبیدل کرمانشاهیعبرت نایینیعبدالرزاق دنبلینقیب‌خان طغرل احراریشمس‌الدین شاهینظفرخان جوهریتاش‌خواجه اسیریصادق منشی بخاراییسلطان خواجه اداء سمرقندیجیحون یزدیواله اصفهانیمحیط قمیمفتون بردخونیعمان سامانینواب‌الله دادخان صوفیعارف قزوینیمیرزاده عشقیمحمد فرخی یزدیمحمدتقی بهارارسلان پوریاپرویز ناتل خانلرینادر نادرپورفریدون مشیریسیمین بهبهانیهوشنگ ابتهاجپروین اعتصامیحسین منزویایرج میرزاسیاوش کسراییمحمدحسین شهریارمحمدرضا عبدالملکیانفریدون توللیگلچین گیلانیعبرت نایینیکریم امیری فیروزکوهیمظاهر مصفاژولیده نیشابوریعبدالحسین جلالیانمحمدعلی ریاضی یزدیعماد خراسانیسلمان هراتیسپیده کاشانیحمید سبزواریسید حسن حسینیمحمدرضا آقاسیمحمدعلی معلم دامغانیمهدی اخوان ثالثمنوچهر آتشیفروغ فرخزادنصرت رحمانیسهراب سپهریمحمدرضا شفیعی کدکنیمنوچهر شیبانیاسماعیل شاهرودیم. آزاداسماعیل خوییمحمد زهریمحمد مختاریطاهره صفارزادهنیما یوشیجضیاء موحدسعید سلطان‌پورمنصور اوجیبیژن جلالیتندرکیاهوشنگ ایرانیاحمد شاملونازنین نظام شهیدیاحمدرضا احمدیمحمدرضا اصلانیبیژن الهیهوشنگ ایرانیبهرام اردبیلیمحمدعلی سپانلوعظیم خلیلیجواد مجابییدالله رؤیاییهوشنگ چالنگیشاپور بنیادبیژن الهیبهرام اردبیلیپرویز اسلام‌پورمحمدرضا اصلانیسیروس آتابایهوشنگ چالنگیسیدعلی صالحیفرامرز سلیمانیهرمز علی‌پورقیصر امین‌پوررضا براهنیعلی باباچاهیشاپور بنیادسیدعلی صالحیبیژن کلکیشیوا ارسطوییمفتون امینیبهزاد زرین‌پورعلی عبدالرضاییگراناز موسوینادیا انجمنواصف باختریخلیل‌الله خلیلیمسعود نوابیمحمدکاظم کاظمیفضل‌الله قدسیابوطالب مظفریسعادت ملوک‌تاشفدایی هرویمخفی بدخشیعبدالکریم تمناصوفی عشقرینادیه فضلمحجوبه هرویندیم کابلیصدرالدین عینیفرزانه خجندیاسکندر ختلانیابوالقاسم لاهوتیگلرخسار صفی‌اوالایق شیرعلیپیرو سلیمانیمیرزا تورسون‌زادهمیرزا عبدالواحد مُنظِمصدرِ ضیاساتِم اُلُغ‌زادهبازار صابرمحمدجان شکوری بخاراییجلال اکرامیعبید رجبمحمدعلی عجمیصفیه گلرخسارمردخای بهایفزلفیه عطاییمؤمن قناعتعسکر حکیمعنایت حاجی‌یواعبدوملک بهاریمجیب مهردادگل‌نظر کلدیتیمور ذوالفقارفعاشور صفردارا نجاتاحمدجان رحمت‌زادجوره هاشمیخواجه (شاعر)اسد گلزادهشهزاده نظرووااقبال لاهوریحفیظ جالندهریعلی‌محمد افغانیغزاله علیزادهبزرگ علویرضا امیرخانیمهشید امیرشاهیرضا براهنیسیمین دانشورمحمود دولت‌آبادیعلی‌اشرف درویشیانرضا قاسمیهوشنگ گلشیریابوتراب خسرویاحمد محمودشهریار مندنی‌پورعباس معروفیایرج پزشک‌زادعبدوملک بهاریتیمور ذوالفقارفجلال آل‌احمدشمیم بهارصادق چوبکسیمین دانشورنادر ابراهیمیابراهیم گلستانهوشنگ گلشیریصادق هدایتمحمدعلی جمال‌زادهابوتراب خسرویمصطفی مستورجعفر مدرس صادقیهوشنگ مرادی کرمانیعلی‌اشرف درویشیانبیژن نجدیشهرنوش پارسی‌پورغلامحسین ساعدیبهرام صادقیگلی ترقیمیرزا فتحعلی آخوندزادهارسلان پوریابهرام بیضاییبیژن مفیدغلامحسین ساعدیهنگامه مفیدعباس نعلبندیاناکبر رادیپری صابریمحمود استادمحمدمیرزاده عشقیمحسن یلفانیحمید امجدمحمد چرمشیرمحمد یعقوبینغمه ثمینیمحمد عثمان‌افرضا صابریرضا قاسمیحسین پاکدلحسین پناهیمحمد رحمانیانمحمد رضایی‌رادجلال تهرانیامیررضا کوهستانیابراهیم حاتمی‌کیامسعود کیمیاییاصغر فرهادیرخشان بنی‌اعتمادبهرام بیضاییکامبوزیا پرتویداریوش مهرجوییابراهیم گلستانعلی حاتمیمجید مجیدیپیمان قاسم‌خانیناصر تقواییشادمهر راستیناصغر عبداللهیکیومرث پوراحمدعباس کیارستمیعلی‌اکبر دهخداعاشیق ویسلDadaloğluمحمد بکتاشکاراجااوغلانKaygusuz AbdalNeşet Ertaşپیر سلطان ابدالیونس امرهخالد ضیاAhmet Haşimخالده ادیب آدیواررشاد نوری گونتکینیعقوب قدری قراعثمان اوغلومحمد فؤاد کوپرولوجوات شاکر کاباآچلیاورهان کمالپیامی صفاموراتحان مونگانسمیحه آیوردییاشار کمالاحمت حمدی تانپینارفاکیر بایکورتاوغوز آتایاورهان پاموکالیف شافاکسعید فائق آباسیانیکعزیز نسینNezihe Arazصباح‌الدین علیبهجت نجاتیگیلنجاتی جومالیآیفر تونچMehmet Emin Yurdakulضیا گوک آلپNihâl Atsızاورهان ولیاوکتای رفعتMelih Cevdet Andayناظم حکمترفعت ایلگازجمال ثریاایلهان برکسزای کاراکوچیحیی کمال بیاتلیNecip Fazıl Kısakürekجان یوجلآتیلا ایلهانFazıl Hüsnü DağlarcaAyşe KulinYılmaz Onayکوراوغلودده قورقودعاشیقDarir of ArzurumFatma Khanum Aniحبیبیحجاری تبریزیکشوریمحمد امانیمسیحینصیر باکویروحی بغدادیجهانشاه قراقویونلوخسته قاسمسلطان یعقوبشاه اسماعیل یکمشاه طهماسب یکمصائب تبریزیطرزی افشارعزالدین حسن‌اوغلو اسفراینیعمادالدین نسیمیقاسم انوارقاضی برهان‌الدینقوسی تبریزیمحمد فضولیAfag Masudعلی اکبرAlmas IldyrymآنارBaba Punhanبختیار وهاب زادهچنگیز عبدالله‌افالچین افندی‌افElchin SafarliFikrat GojaGasham Najafzadehهدایتالیاس افندی‌افIsa MughannaKhalil Rza UluturkLala HasanovaMadina GulgunMagsud IbrahimbeyovMammad ArazManaf SuleymanovNatig RasulzadehQilman IlkinSeymur BaycanSuleyman RustamVagif SamadoghluVidadi Babanliاسماعیل شخلیاکرام آیلیسیبهار شروانیسهندثمین باغچه‌بانجبار باغچه‌بانحمید نطقیحیدر عباسیرامیز روشنرجب ابراهیمیرستم ابراهیم‌بیگفرسول رضارسول یونانسید محمدحسین شهریارصمد بهرنگیعلی ناظمغلامحسین بیگدلیغلامحسین ساعدیگنجعلی صباحیمروارید دلبازیمهدی حسینمیرزا ابراهیموفناصر منظورینصرت کسمنلینگار رفیع‌بیگلییدالله مفتون امینی
صفحه‌های نامزد ادغام از ژوئن ۲۰۱۸آذری‌های ترکیهاعدام‌شدگان با سلاخیاعدام‌شدگان به اتهام بدعت در دینافراد آذری‌تباراهالی بغداداهالی شماخیاهالی شهرستان شماخیبزرگان یارساندرگذشتگان ۱۴۱۷ (میلادی)زادگان ۱۳۷۰ (میلادی)شاعران آذری‌زبانشاعران اهل جمهوری آذربایجانشاعران سده ۱۵ (میلادی) اهل امپراتوری عثمانیشاعران سده ۱۴ (میلادی) اهل امپراتوری عثمانیشاعران عربی سده ۱۴ (میلادی)شاعران فارسیزبان سده ۸ (قمری)شاعران مرد اهل امپراتوری عثمانیشاعران مرد اهل ایرانصوفیان اهل آذربایجانصوفیان اهل ایرانصوفیان اهل عثمانینویسندگان مرد اهل ایرانیارسان در آذربایجان
ترکی آذربایجانیمتخلصحروفیهقرن هشتم هجریمردمان آذربایجانیترکمن عراقسدهٔ ۱۴سدهٔ ۱۵ میلادیقصائدیشاعرانعارفانحروفیهفضل‌الله نعیمی استرآبادیالفبای فارسیدین اسلاماعدادحروفنمازرکعتوضوبسم الله الرحمن الرحیمبرهان الدینابن حجر عسقلانیشمس‌الدین سخاویحضرت سلطانشاه فضلشاه فضلمجالس العشاقصور فلکیبدن انسانآسیای صغیراهل سنت و جماعتقاضی القضاتشهاب الدینادوارد براونبغدادشیرازتبریزدیاربکرعسقلانیسخاویابن عماد الحنبلیرضا قلی خان هدایتفارسنامهٔ ناصریعاشیق چلبیجمهوری آذربایجانمزار شاهزبان ترکی آذربایجانیبکتاشیعلویزبان ترکی آذربایجانیزبان فارسیزبان عربیزبان‌های ترکی‌تباریونسکوصلح جهانی۱۹۷۳مشاهده فرمائیدISBN0-292-70472-0
عمادالدین نسیمی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
 | پیشنهاد شده‌است که مجسمه عمادالدین نسیمی در این مقاله ادغام شود. (بحث) پیشنهاد شده از ژوئن ۲۰۱۸. |
| سید عمادالدین نسیمی | |
|---|---|
 تمبر بزرگداشت نسیمی، چاپ اتحاد جماهیر شوروی، ۱۹۷۳ | |
| زادروز | ۷۴۷ هجری قمری |
| درگذشت | ۸۰۷ هجری قمری حلب، شام |
| پیشه | شاعر |
سید علی عمادالدین نسیمی (به ترکی آذربایجانی: Seyid Əli İmadəddin Nəsimi) متخلص به نسیمی، شاعر و متفکر حروفیه در قرن هشتم هجری بود. او بنا به منابعی از مردمان آذربایجانی[۱][۲][۳] و بنا به منابعی دیگر از اهالی ترکمن عراق است.[۴][۵] از شاعران صوفیِ بزرگِ ترکی در اواخر سدهٔ ۱۴ و اوایل سدهٔ ۱۵ میلادی به‌شمار می‌آید. دو دیوان، یکی به فارسی و دیگری به ترکی، به نظم درآورد و قصائدی عربی نیز سرود.[۶]
محتویات
۱ معرفی
۲ تحصیلات
۳ سیر و سفر
۴ درگذشت
۵ محل تولد
۶ مزار نسیمی
۷ سبک شعر
۸ پانویس
۹ منابع
معرفی[ویرایش]
عماد الدین نسیمی یکی از شاعران و عارفان برخاسته از مکتب حروفیه است. مکتب حروفیه که بر اساس تعالیم شیخ فضل‌الله نعیمی استرآبادی شکل گرفت. آن‌ها در شرح وقایع عالم و اسرار هستی از ۳۲ حرف الفبای فارسی با مهارت اعجاب‌انگیز بهره می‌برده‌اند. آن‌ها تلاش می‌کردند علت دستورهای الهی در دین اسلام را به شکلی جذاب و جالب بوسیله اعداد و حروف توضیح دهند. مانند این که نماز یومیه چرا می‌بایست ۱۷ رکعت باشد، حکمت مسح کشیدن بر پا هنگام وضو چیست، تعداد حروف بسم الله الرحمن الرحیم بیانگر چیست، نماز شکسته چرا ۱۱ رکعت است و مانند این‌ها.
سید عماد الدین نسیمی اصالتاً ترک زبان بود و با اشعار ترکی و فارسی و عربی خود نقش بسزایی در گسترش اندیشه‌های فضل‌الله نعیمی داشت. باورها و بیانات او مخالفت‌های فراوانی را میان قشریون مذهبی زمان خود بوجود آورد که نهایتاً منجر به صدور فتوایی در به دار آویختن و کندن پوست او شد.
اشعار نسیمی آمیخته مضامین عشق، شهامت، ایثار و صراحت سروده شده‌است. شاید بتوان گفت او یکی از شاعرانی است که به نقد آشکار اندیشه‌های زمانهٔ خود برخاست و همه را از صوفی، عارف، عابد، زاهد، مفتی، فیلسوف بی‌بهره نگذاشت.
نام او علی بود. فضل‌الله نعیمی در وصیت‌نامهٔ خود او را سید علی می‌نامد.[۷] ابوذر احمد بن برهان الدین حلبی (م. ۸۸۴ هـ) از معاصران نسیمی نیز همین نام را ذکر می‌کند.[۸]ابن حجر عسقلانی، شمس‌الدین سخاوی و حنبلی هم، لقبش را عمادالدین نوشته‌اند. در یکی از کهن‌ترین نسخه‌های دیوان فارسی وی، عبارت زیر آمده است:
«دیوان فارسی حضرت سلطان العارفین و برهان المحققین و مالک طه و یس، ابوالفضل امیر سید نسیمی - قَدَّسَ الله سَرُّهُ العَزیز-».[۹]
حروفیان، فضل‌الله نعیمی استرآبادی را شاه فضل نامیده‌اند و برای خلفای او امارت معنوی قائل شده‌اند. نسیمی گویا نخستین خلیفهٔ شاه فضل بوده‌است. از این رو، او را امیر نامیده‌اند. این عنوان در تذکرهٔ مجالس العشاق و منابعی چون استوارنامه و عرش‌نامه نیز آمده است که به این مسلک روی آورده است.
تحصیلات[ویرایش]
از دوران جوانی و تحصیلات نسیمی آگاهی نداریم. آنچه از اشعارش بر می‌آید، این است که وی در فلسفه، کلام، منطق، هیئت، نجوم، طب و ریاضی ید طولایی داشته‌است. اصطلاحات این علوم را در اشعار خود به کار برده است، سخن از خواص صور فلکی، ستارگان، تشریح اعضای بدن انسان، شاخصه‌های حساب و هندسه و بیان کیفیت خلقت کائنات و آرای گوناگون متصوّفه به ما اجازه می‌دهد که او را خردمندی آگاه به علوم عصر خود بنامیم. در تذکره‌ها او را «عاشق غریب و عجیب، عالم کامل، فاضل محدّث، نکته‌دان و عارف» نامیده‌اند.[۱۰]
سیر و سفر[ویرایش]
نسیمی پس از کشته شدن فضل‌الله نعیمی و کشتار قلعهٔ آلینجا به آسیای صغیر مهاجرت کرد. در شهر بورسه، عثمانی‌ها او را زندیق نامیدند و از شهر بیرون کردند.[۱۱]
ناچار نزد حاج بایرام ولی در شهر آنکارا رفت و سپس به حلب کوچید و در آن جا صاحب مریدانی چند شد.
شهر حلب در آن روزگار در دست مملوکان چرکس بود و از سوی اهل سنت و جماعت اداره می‌شد.
درگذشت[ویرایش]
نسیمی را در شهر حلب پوست از تن باز کردند. کتاب بشارت‌نامه که در سال ۸۱۱ هـ. تألیف شده، تاریخ کشته شدن وی را ۸۰۷ هـ. نوشته است. از میان محققان زندگی نسیمی مرحومان محمد فؤاد کوپریلی، عبدالباقی گؤلپینارلی و دکتر حسین اعیان همین تاریخ را معتبر می‌دانند. مدرس تبریزی در ریحانة الادب نیز همین تاریخ را قبول کرده‌است. در آن سال نسیمی ۶۰ سال سن داشت. به هر حال نمی‌توان سال قتل نسیمی را دورتر از ۸۱۱ هـ. سال تألیف بشارت‌نامه دانست. قدیمی‌ترین سندی که ماجرای کشته شدن نسیمی را شرح داده، کنوز الذّهب فی تاریخ حلب است. محمد راغب الطباخ الحلبی در کتاب اعلام النّبلاء بتاریخ حلب الشّهباء این تفصیل را ذکر کرده‌است. ترجمهٔ آن چنین است:
«در روزگار یَشْبک، علی نسیمی مقتول گردید.
شیخنا ابن خطیب الناصریه و شمس الدین ابن امین الدوله نائب شیخ عزالدین، قاضی القضات فتح الدین المالکی و قاضی القضّات شهاب الدین الحنبلی ابن الخازوق در دادگاه حاضر بودند. ادعا گردید که سخنان نسیمی اشخاص جاهل را فریب داده، زندیق کرده است. سپس ابن الشنقشی الحنفی در حضور علما و قضات شهر طرح دعوی کرد. سپس نائب او را گفت:
- اگر نتوانی ادعای خود را به اثبات رسانی، کشته می‌شوی؛ و او از ادعای خود درگذشت. نسیمی هم چیزی نگفت. تنها کلمهٔ شهادت بر زبان آورد و [این] ادعا را رد کرد.
سپس شیخ شهاب الدین ابن هلال در دادگاه حاضر شد و در کنار قاضی مالکی نشست. او گفت که نسیمی زندیق است و توبه‌اش را نمی‌توان پذیرفت و باید به قتل رسد. سپس به قاضی مالکی رو کرد و پرسید:
- چرا او را نمی‌کشی؟
مالکی گفت:
- آیا تو به دست خود می‌نویسی که او محکوم به قتل است؟
گفت:
-- می‌نویسم!
و نوشت؛ و نوشته‌اش را به شیخنا ابن خطیب الناصریه و دیگر قضات تقدیم کرد. قضات و علما زیر بار نرفتند و بلند شدند و آن جا را ترک گفتند.
مالکی پرسید:
- وقتی قضات و علما سر باز می‌زنند، چگونه می‌توان او را کشت؟
او گفت:
من نمی‌کشم. سلطان من را مأمور کرده است که این کار را سریع تمام کنم تا امریه‌اش صادر شود.
آن گاه مجلس به پایان رسید و نسیمی را دیگر بار در قلعه حبس کردند؛ و آن گاه فرمان سلطان مؤید صادر شد که:
- پوستش کنده شود، جنازه‌اش هفت روز در شهر حلب گردانده شود، سپس شقه گردد و شقه‌هایش به علی بن ذی الآذر، برادرش ناصر الدین و عثمان قارایولوق فرستاده شود.
این شاعر لطیف سخن را چنین کشتند.»
مرگ فاجعه‌آمیز نسیمی سبب محبوبیت فزون از اندازهٔ او در میان اهل شریعت و توده‌های وسیع شیعیان گردید. دربارهٔ او افسانه‌ها و روایات چندی ساخته شد، شعرها سروده شد و مسلمین به این حادثهٔ فجیع اعتراض کردند.»
محل تولد[ویرایش]
با توجه به اینکه از جزئیات زندگی نسیمی اطلاعات کمی در دست می‌باشد لذا در مورد زادگاه او موارد مختلفی بیان می‌گردد.
طبق نظر ادوارد براون وی متولد شهر بغداد[۱۲] بوده و برخی دیگر او را متولد شیراز[۱۳] یا برخی دیگر زادگاه وی را علاوه بر شیراز، تبریز یا دیاربکر حدس می‌زنند.[۱۴]
عسقلانی (م. ۸۵۲ هـ)،[۱۵]سخاوی (م. ۹۰۲ هـ)[۱۶] و ابن عماد الحنبلی (م. ۱۰۸۹ هـ)[۱۷] که از نسیمی نخستین زندگی‌گزاری‌ها را نوشته‌اند، او را تبریزی می‌دانند، برخی اهل آمد می‌نامند. رضا قلی خان هدایت او را اهل شیراز می‌شناسد. سخن او در فارسنامهٔ ناصری نیز تکرار شده است. عاشیق چلبی مسقط الرأس وی را روستایی «نسیم» نام در اطراف بغداد معرفی می‌کند. مرحوم میرزا آقا قلی‌زاده از دانشمندان جمهوری آذربایجان با استناد به مزار شاه خندان برادر نسیمی در شهر شماخی، همین شهر را محل تولد او می‌داند. ادعاهای بغداد، آمدی یا شیرازی بودن نسیمی رد شده‌است. نبود محلی به نام نسیم در اطراف بغداد، این که هیچ‌گاه نسیمی شهر آمد را ندیده است و تخلیط اسم شاعری نسیمی نام در شیراز با وی از جمله دلایل رد این ادعاهاست.
آنچه مسلم است، این است که وی در سرزمین آذربایجان بالیده، به آسیای صغیر سفر کرده و در حلب به قتل رسیده است.
مزار نسیمی[ویرایش]
قدیمی‌ترین سندی که در باب مزار نسیمی به دست ما رسیده است، سیاحتنامهٔ اولیا چلبی است. او در فصل توصیف شهر حلب از «تکیهٔ شیخ نسیمی» سخن می‌راند و می‌گوید:
«مردم روایت کنند که نسیمی پس از کنده شدن پوست از تنش به این مکان آمد و قرآن تلاوت کرد و غیبش زد!»[۱۸]
مزار نسیمی اکنون در شهر حلب سوریه در محلهٔ فرفراه در مقابل حمام سلطان[۱۹] است. در سال‌های اخیر آن را بازسازی کرده‌اند. نگارندهٔ این سطور در سفر زیارتی خود به سوریه در سال ۱۳۸۸ به زیارت آن نائل آمدم. در چهار گوشهٔ دیوارهای مزار، آیات قرآن حک شده‌است و دو بیت زیر که گویا سال‌ها پیش به سنگ نقر شده‌است:
یوزولدون، دؤنمه‌دین مردانه‌لیکدن،
الهی بؤیله‌دیر، حب صمیمی.
کثافتدن چیخیب اولدون بحقه،
گلستان الهی‌نین نسیمی.
خانواده‌ای که خود را از احفاد نسیمی می‌دانند در جوار مزار منزل دارند و مراقب و مجاور آن به شمار می‌روند.
سبک شعر[ویرایش]
دیوان نسیمی حاوی قالب‌های متنوع شعری از قبیل غزل، قصیده، رباعی اکثراً به زبان ترکی آذربایجانی است. به علت تأثیری که طریقت حروفی به دیگر عقاید عرفانی داشته، بسیاری از شعرهای بکتاشی و علوی به نسیمی نسبت داده شده‌است. نسیمی یک دیوان به زبان ترکی آذربایجانی،[۲۰][۲۱] دیوانی به زبان فارسی[۲][۲۲] و اشعاری به زبان عربی[۲۳] نیز داشته‌است. عمادالدین نسیمی یکی از بزرگترین شاعران عرفانی زبان‌های ترکی‌تبار از اواخر قرن ۱۴ میلادی تا اوایل قرن ۱۵ میلادی به شمار می‌رود.[۲۳]
و یکی از برجسته‌ترین استادان دیوان در تاریخ ادبی ترکی محسوب می‌شود.[۲۳]
سازمان بین‌الملی یونسکو به خاطر کوشش‌های وی در اشعار انسانی و صلح جهانی در سال ۱۹۷۳ این سال را سال نسیمی اعلام کرد.[۲۴]
نمونه‌ای شعر:
منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام | ||
گوهر لامکان منم کون و مکانه سیغمازام |
هر چند دو جهان در وجود من گنجیده، من در این دنیا جای نمگیرم
من گوهر لامکان هستم که به کائنات و مکانها نمی‌گنجم
ترجمه بخشی از این شعر به انگلیسی را مشاهده فرمائید.
بیت بالا نمونه بارزی از سبک عرفانی نسیمی و عقاید حروفیه‌است. در این بیت شاعر به دنیای مادی و متقابل آن یعنی جهان معنوی اشاره می‌کند و اینکه انسان حاصل از اتحاد این دو جهان است. بنابراین انسان از لحاظ روحانی از همان عنصر روحانی پروردگار خویش مایه دارد. لغت لامکان در اصطلاح عرفاً معنی خدای را دارد. بنا به اعتقادات نسیمی هرچند انسان قادر به درک پروردگار نیست ولی بایستی در شناخت او کوشش نماید. او شناخت نسبی را از طریق خودشناسی ممکن می‌داند.
در سال ۱۴۱۷ میلادی و در شهر شام بر سر پایبندی به عقایدش زنده زنده پوست بدنش کنده شده و سپس بدن مبارک این شاعر و فیلسوف آذربایجان تکه‌تکه شده تا درس عبرتی برای شاگردان و همفکرانش شود.
زاهدین بیر بارماغین کسسن دونر حق دن کئچر | ||
گور بو میسکین عاشیقی سربا سویورلار آغلاماز |
اگر انگشت یک زاهد بریده شود، توبه کرده و از حق می‌گذرد - اما این عاشق مسکین را ببین که پوستش از سر تا به پا کنده شده ولی دم نمی‌زند.
این بیت اشاره به این موضوع دارد که وقتی نسیمی را می‌خواستند در ملأ عام بکشند یک روحانی به مردم گفت که نسیمی چنان نجس است که اگر یک قطره از خون او به بدن کسی بچکد باید آن قسمت از بدن را ببرند. از قضا مقداری از خون نسیمی به انگشت او خورد. اما زاهد به لکنت افتاد و حرف خود را پس گرفت.
آقای عمادالدین نسیمی یک کتاب بنام (رباعیلر) دارد کی یکه نمونه یی ازان این جا برای تان عرض می‌دارم
من کنج لامکانم اندر مکان نګنجم / برتر زجسم وجانم درجسم وجان نګنجم /
وهم خیال انسان رو سوی من ندارد // دروهم ازان نیایم در وهم ازان نګنجم== نویسنده فقیر رازمحمد ساقیارزابلی کوه سرخی
پانویس[ویرایش]
↑ Baldick, Julian (۲۰۰۰). Mystical Islam: An Introduction to Sufism. I. B. Tauris. p. ۱۰۳. ISBN ۱-۸۶۰۶۴-۶۳۱-X..mw-parser-output cite.citationfont-style:inherit.mw-parser-output qquotes:"""""""'""'".mw-parser-output code.cs1-codecolor:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit.mw-parser-output .cs1-lock-free abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center.mw-parser-output .cs1-lock-subscription abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registrationcolor:#555.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration spanborder-bottom:1px dotted;cursor:help.mw-parser-output .cs1-hidden-errordisplay:none;font-size:100%.mw-parser-output .cs1-visible-errorfont-size:100%.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-formatfont-size:95%.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-leftpadding-left:0.2em.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-rightpadding-right:0.2em
↑ ۲٫۰۲٫۱ Burrill, Kathleen R.F. (۱۹۷۲). The Quatrains of Nesimi Fourteenth-Century Turkic Hurufi. Walter de Gruyter GmbH & Co. KG. ISBN ۹۰-۲۷۹-۲۳۲۸-۰.
↑ Lambton, Ann K. S. (۱۹۷۰). The Cambridge History of Islam. Cambridge University Press. p. ۶۸۹. ISBN ۰-۵۲۱-۲۹۱۳۸-۰. Unknown parameter|coauthors=ignored (|author=suggested) (help)
↑ Jo-Ann Gross, Muslims in Central Asia: expressions of identity and change, (Duke University Press, ۱۹۹۲), ۱۷۲.
↑ Walter G. Andrews, Najaat Black, Mehmet Kalpaklı, Ottoman lyric poetry: An Anthology, (University of Washington Press, ۲۰۰۶), ۲۱۱.
↑ بعلبکی، منیر (۱۹۹۲). «النسیمی، عماد الدین». [[معجم الأعلام المورد|فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد]] (به عربی). بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۴۵۴. شابک ۹۹۵۳۹۰۱۱۶۳. تاریخ وارد شده در|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکی‌پیوند (کمک)نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link) .mw-parser-output cite.citationfont-style:inherit.mw-parser-output qquotes:"""""""'""'".mw-parser-output code.cs1-codecolor:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit.mw-parser-output .cs1-lock-free abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0.mw-parser-output .cs1-lock-subscription abackground:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registrationcolor:#555.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration spanborder-bottom:1px dotted;cursor:help.mw-parser-output .cs1-hidden-errordisplay:none;font-size:100%.mw-parser-output .cs1-visible-errorfont-size:100%.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-formatfont-size:95%.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-leftpadding-left:0.2em.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-rightpadding-right:0.2em
↑ Şarkiyat Mecmuası, İst. 1958, c.2/ s.58.
↑ محمدراغب‌الطّباخ‌الحلبی. اعلام‌النبلاء بتاریخ حلب الشّهباء، مطبعة العلمیة، حلب، 1935، جزء ثالث، ص 15.
↑ دیوان نسیمی، کتابخانه شماره 2 مجلس شورای اسلامی، ش 363.
↑ ریحانة الادب، تألیف: محمد علی مدرس تبریزی، ج. 4، ص 193.
↑ تذکرهٔ لطیفی، تذکره لطیفی، اقدام مطبعه‌سی، اسلامبول، 1314، ص 332.
↑ تاریخ ادبیات ایران - ادوارد براون- ج ۳- ص۵۱۴- پاورقی
↑ ریاض العارفین – رضاقلیخان هدایت – ص ۳۹۷
↑ Andrews, Walter G. ; Black, Najaat; Kalpakli, Mehmet (1997). Ottoman Lyric Poetry: An Anthology. University of Texas Press. pp. 211–212. ISBN 0-292-70472-0.
↑ ابن حجر عسقلانی. ابناء الغمر فی انباء العمر، تحقیق و تعلیق الدکتور حسن حبشی، قاهره، 1971، جزء ثانی، ص 219.
↑ شمس الدین محمد سخاوی. الضوء اللامع لاهل القرن التّاسع، قاهره، 354 (هـ. جزء 6، ص 173).
↑ ابن عماد الحنبلی. شذرات الذّهب فی اخبار من ذهب، بیروت، جزء 7، ص 144.
↑ ابراهیم اولغون. سید نسیمی اوزه‌رینه نوتلار، آنکارا، 1971، ص 57.
↑ اعلام النُبلاء بتاریخ حلب الشّهباء، ج 3، ص 16.
↑ Průšek, Jaroslav (۱۹۷۴). Dictionary of Oriental Literatures. Basic Books. p. ۱۳۸.
↑ Safra, Jacob E. (۲۰۰۳). The New Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. p. ۶۰. ISBN ۰-۸۵۲۲۹-۹۶۱-۳.The second tradition centred on Azeri, the literary language of the eastern Oğuz in western Persia, Iraq, and eastern Anatolia before the Ottoman conquest.
↑ Babinger, Franz (۲۰۰۸). "Nesīmī, Seyyid ʿImād al-Dīn". Encyclopaedia of Islam. Brill Online. Retrieved 01-09 2008. Check date values in:|accessdate=(help)
↑ ۲۳٫۰۲۳٫۱۲۳٫۲ "Seyid Imadeddin Nesimi". Encyclopædia Britannica. ۲۰۰۸. Retrieved 01-09 2008. Check date values in:|accessdate=(help)
خطای یادکرد: برچسب<ref>نامعتبر؛ نام «nesimibritannica» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
↑ . http://www.unesco.org/new/en/unesco-courier/in-focus/poetry.
منابع[ویرایش]
تاریخ ادبی ایران. ادوارد براون
ریاض‌العارفین – رضاقلیخان هدایت- میرفطروس، علی. عمادالدین نسیمی، شاعر و متفکر حروفی
- بزرگداشت عمادالدین نسیمی بدون حضور ایران
Andrews, Walter G. ; Black, Najaat; Kalpakli, Mehmet (1997). Ottoman Lyric Poetry: An Anthology. University of Texas Press. pp. ISBN 0-292-70472-0
ردهها:
- صفحه‌های نامزد ادغام از ژوئن ۲۰۱۸
- آذری‌های ترکیه
- اعدامشدگان با سلاخی
- اعدامشدگان به اتهام بدعت در دین
- افراد آذریتبار
- اهالی بغداد
- اهالی شماخی
- اهالی شهرستان شماخی
- بزرگان یارسان
- درگذشتگان ۱۴۱۷ (میلادی)
- زادگان ۱۳۷۰ (میلادی)
- شاعران آذریزبان
- شاعران اهل جمهوری آذربایجان
- شاعران سده ۱۵ (میلادی) اهل امپراتوری عثمانی
- شاعران سده ۱۴ (میلادی) اهل امپراتوری عثمانی
- شاعران عربی سده ۱۴ (میلادی)
- شاعران فارسیزبان سده ۸ (قمری)
- شاعران مرد اهل امپراتوری عثمانی
- شاعران مرد اهل ایران
- صوفیان اهل آذربایجان
- صوفیان اهل ایران
- صوفیان اهل عثمانی
- نویسندگان مرد اهل ایران
- یارسان در آذربایجان
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.892","walltime":"1.091","ppvisitednodes":"value":10385,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":684895,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":122217,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":21,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":4,"limit":500,"unstrip-depth":"value":1,"limit":20,"unstrip-size":"value":30240,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 787.591 1 -total"," 40.64% 320.044 24 الگو:Navbox"," 37.97% 299.054 1 الگو:پانویس"," 14.85% 116.992 10 الگو:Navbox_subgroups"," 14.74% 116.056 1 الگو:ادبیات_فارسی"," 13.97% 110.029 1 الگو:Navbox_with_collapsible_sections"," 13.66% 107.579 1 الگو:ادغام_از"," 13.42% 105.698 1 الگو:جعبه_زندگینامه"," 12.88% 101.470 5 الگو:Cite_book"," 10.88% 85.658 1 الگو:جعبه_اطلاعات"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.285","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":8172305,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1303","timestamp":"20190409214730","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0639u0645u0627u062fu0627u0644u062fu06ccu0646 u0646u0633u06ccu0645u06cc","url":"https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q982506","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q982506","author":"@type":"Organization","name":"u0645u0634u0627u0631u06a9u062au200cu06a9u0646u0646u062fu06afu0627u0646 u067eu0631u0648u0698u0647u0654 u0648u06ccu06a9u06ccu200cu0645u062fu06ccu0627","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-03-28T07:30:51Z","dateModified":"2019-03-30T09:17:25Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/USSR_stamp_I.Nasimi_1973_4k.jpg","headline":"u0634u0627u0639u0631 u0627u0647u0644 u062cu0645u0647u0648u0631u06cc u0622u0630u0631u0628u0627u06ccu062cu0627u0646"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":172,"wgHostname":"mw1271"););
